Thường bị nhầm với mụn đầu trắng, mụn gạo thực sự là những nang chứa đầy keratin hình thành ngay dưới da, trông giống như những vết sưng trắng hoặc vàng trên bề mặt. Có biệt danh là “đốm sữa”, mụn gạo thường liên quan đến trẻ sơ sinh, nhưng cũng xảy ra ở trẻ em và người lớn. Cùng tìm hiểu mụn gạo là gì và những vấn đề liên quan đến mụn gạo trong bài viết này bạn nhé!
Mụn gạo là gì?
Mụn gạo hay còn được gọi là mụn thịt, là các u nang lành tính nhỏ, màu trắng thường xuất hiện xung quanh mắt, có khi lan đến phần trán, cổ, ngực và lưng. Những u nang này thường xuất hiện thành nhóm.
Mụn gạo xảy ra khi keratin bị giữ lại bên dưới bề mặt da. Keratin là một loại protein mạnh mẽ thường được tìm thấy trong các mô da, tóc và tế bào móng tay và móng chân.
Đọc tiếp để tìm hiểu thêm về nguyên nhân và những gì bạn có thể làm để phòng ngừa mụn gạo bạn nhen!
Tại sao mụn gạo lại xuất hiện trên da?
Nguyên nhân xuất hiện mụn gạo ở trẻ sơ sinh khác với ở trẻ em và người lớn.
Trẻ sơ sinh
Nguyên nhân gây ra mụn gạo ở trẻ sơ sinh vẫn chưa được biết đến. Mụn gạo thường bị nhầm là mụn sữa, được kích hoạt bởi hormone từ người mẹ.
Không giống như mụn sữa, mụn gạo không gây viêm hoặc sưng. Trẻ sơ sinh bị mụn gạo thường được sinh ra với những nốt mụn gạo, trong khi mụn sữa không xuất hiện cho đến hai đến bốn tuần sau khi sinh.
Trẻ em và người lớn
Ở trẻ em và người lớn, mụn gạo thường liên quan đến một số loại tổn thương trên da. Những tổn thương này có thể bao gồm:
- phồng rộp do một tình trạng da nào đó, chẳng hạn như bệnh ly thượng bì bóng nước (EB), bệnh pemphigoid có sẹo (CP), hoặc bệnh porphyrin da mắc phải muộn (PCT)
- chấn thương phồng rộp
- bỏng
- tổn thương gây ra bởi ánh nắng mặt trời trong thời gian dài
- sử dụng các loại kem steroid trong thời gian dài
- quy trình tái tạo bề mặt da, chẳng hạn như phương pháp mài da (dermabrasion) hoặc tái tạo bề mặt da bằng laser
Mụn gạo cũng có thể phát triển nếu da mất khả năng tẩy tế bào chết tự nhiên. Điều này có thể xảy ra như là kết quả của sự lão hóa.
Những vị trí mụn gạo hay nổi trên da
Mụn mụn gạo (hay còn gọi là u tuyến mồ hôi) có tên khoa học là siringoma. Như mình đã nói ở trên, mụn gạo thường xuất hiện ở vùng da xung quanh mắt, có khi lan đến phần trán, cổ, ngực và lưng, v.v.
Lúc đầu, mụn có màu trắng, sau to dần lên và dày cộm. Mụn gạo quanh mắt tuy không gây đau nhức, viêm, sưng và không ảnh hưởng đến sức khỏe của mắt nhưng lại khiến làn da của người mắc phải, đặc biệt là phụ nữ sần sùi và trông già hơn.
Ai sẽ dễ nổi mụn gạo?
Mụn gạo có thể xảy ra ở mọi đối tượng thuộc nhiều lứa tuổi khác nhau. Tùy theo loại mụn gạo mà đối tượng dễ nổi mụn gạo cũng khác nhau.
- Mụn gạo sơ sinh: xuất hiện ở trẻ sơ sinh. Những nốt mụn này là những tuyến mồ hôi chưa trưởng thành. Mụn gạo xuất hiện ở hơn một nửa số trẻ nhỏ. Đây là tình trạng bình thường và chúng sẽ tự biến mất sau đó. Mụn gạo sơ sinh còn có tên gọi khác là ngọc trai Epstein.
- Mụn gạo nguyên phát: có thể xảy ra ở trẻ em và người lớn.
- Mụn gạo thứ phát: thường xuất hiện ở gần vùng da bị tổn thương, ví dụ như một vết bỏng hoặc phát ban. Chúng cũng xuất hiện sau khi bôi một số loại kem, chẳng hạn như kem có chứa corticosteroid.
- Mụn gạo dạng mảng: mụn gạo loại này rất hiếm. Chúng phát triển gần nhau nên trên da xuất hiện một vùng sần sùi. Mụn gạo dạng mảng có xu hướng ảnh hưởng đến phụ nữ độ tuổi trung niên.
- Mụn gạo dạng multiple eruptive milia: chúng xuất hiện thành từng đám và biến mất sau vài tuần hoặc vài tháng và rất hiếm gặp.
Các phương pháp phòng ngừa mụn gạo
Tương tự với việc chăm sóc da, phòng bệnh hơn chữa bệnh, vì vậy bạn có thể thử áp dụng những gợi ý này nếu mụn gạo là mối lo ngại đối với làn da của bạn.
- Làm sạch da hoàn toàn: Loại bỏ lớp trang điểm một cách kỹ lưỡng trước khi đi ngủ là một bước rất quan trọng theo hướng dẫn của các chuyên gia hàng đầu để ngăn ngừa mụn gạo. Nếu bạn chưa thật sự quan tâm đến việc làm sạch da hoàn toàn, hãy thử áp dụng phương pháp làm sạch da hai bước (double cleansing) vào buổi tối, đặc biệt nếu bạn trang điểm đậm và/hoặc sống ở khu vực bị ô nhiễm. Lần làm sạch đầu tiên giúp loại bỏ lớp trang điểm, kem chống nắng và bã nhờn của bạn (sử dụng sản phẩm làm sạch như dầu tẩy trang để làm tan lớp trang điểm), và lần làm sạch thứ hai – các động tác massage mặt của bạn sẽ phát huy tác dụng – giúp loại bỏ mọi tạp chất.
- Tẩy da chết bằng axit: Tiếp theo, có thể bạn chưa biết nhưng tẩy da chết thường xuyên có tác dụng kỳ diệu trong việc ngăn ngừa mụn gạo. Bạn có thể tìm đến các chất tẩy da chết axit AHA và BHA. Thực hiện tẩy da chết ba lần một tuần, đặc biệt chú ý đến các khu vực mà mụn gạo có thể xuất hiện.
- Nếu bạn có làn da nhạy cảm, hoặc thích tẩy da chết thủ công (manual exfoliation) thì bạn có thử sử dụng một loại sản phẩm tẩy tế bào chết dạng hạt để tẩy da chết ba lần một tuần. Cách này giúp loại bỏ tế bào da chết tích tụ trên da bạn và lỗ chân lông của bạn cũng được thu nhỏ và sạch sẽ.
- Chọn sản phẩm chăm sóc mắt phù hợp: Da dưới mắt có thể dễ bị bọng nếu chất lỏng tích tụ ở đó, đặc biệt là với các biện pháp can thiệp thẩm mỹ làm hạn chế chuyển động cơ và lưu thông bạch huyết. Điều này, cùng với các sản phẩm phong phú được nạp vào làn da mỏng với lưu thông máu hạn chế là một công thức cho sự tắc nghẽn. Do đó, điều quan trọng là sử dụng các loại kem mắt chuyên dụng hoặc serum dưỡng mắt và đảm bảo chúng thẩm thấu hiệu quả.
- Lựa chọn lối sống: Cuối cùng, hãy cân nhắc việc áp dụng các thay đổi lối sống có thể giúp phòng ngừa mụn gạo. Ví dụ, hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu cholesterol (thịt, trứng, v.v.), kết hợp bổ sung vitamin D, tránh các sản phẩm sản phẩm trang điểm hoặc sản phẩm chăm sóc da gốc dầu và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Hy vọng những chia sẻ của IGO về mụn gạo là gì cũng như những vấn đề liên quan đến mụn gạo sẽ giúp bạn phần nào hiểu thêm về loại mụn này và có những biện pháp phòng ngừa thích hợp bạn nhen!
